Inne postępowania

Badanie wypadku lotniczego pod Smoleńskiem, jakie prowadziła Komisja Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Państwowego, było niezależne i odrębne od innych działań podejmowanych przez upoważnione do tego podmioty.

Do innych postępowań związanych z wypadkiem należy zaliczyć:

Postępowanie prokuratorskie podejmowane zarówno przez prokuraturę cywilną i wojskową;
Wewnętrzne postępowania dyscyplinarne i kontrolne wdrażane przez różne podmioty w ramach własnych procedur;
Postępowania dotyczące odpowiedzialności ubezpieczeniowej i innych roszczeń cywilno-prawnych.

Śledztwo
W sprawie katastrofy pod Smoleńskiem śledztwo wszczęła Prokuratura Wojskowa. W postanowieniu zamieszczonym na stronie internetowej prokuratury czytamy: „W dniu 10 kwietnia 2010 roku, Prokurator Wojskowej Prokuratury Okręgowej w Warszawie, działając na podstawie art. 303 kpk i art. 309 pkt 1 kpk w zw. z art. 654 § 1 pkt 2 kpk, wydał w dniu 10 kwietnia 2010 r. postanowienie o wszczęciu śledztwa w sprawie zaistniałego tego dnia około godz. 9.00 czasu polskiego w pobliżu lotniska wojskowego w Smoleńsku na terenie Federacji Rosyjskiej, nieumyślnego sprowadzenia katastrofy w ruchu powietrznym, w wyniku której śmierć ponieśli wszyscy pasażerowie samolotu TU 154 M nr boczny 101 Sił Powietrznych RP, w tym Prezydent RP Lech Kaczyński oraz członkowie załogi wskazanego statku powietrznego, tj. o czyny z art. 173 § 2 i 4 kk.”.

Wszelkie informacje dotyczące śledztwa w sprawie katastrofy smoleńskiej, w tym dotyczące między innymi:

przedmiotu śledztwa,
uwarunkowań prawnych,
współpracy międzynarodowej,
dowodów,
opinii i ekspertyz,
interpelacji i odpowiedzi,
komunikatów i oświadczeń,

można znaleźć na stronie http://www.npw.gov.pl/491-Katastrofa_smolenska.htm.

Prokuratura Wojskowa wyłączyła do odrębnego postępowania i skierowała do właściwych prokuratur pięć przypadków wydając następujące postanowienia:

Postanowienie z dnia 23.11.2010 r. o wyłączeniu materiałów do odrębnego postępowania w sprawie niszczenia materiału dowodnego w postaci wraku samolotu TU 154 M nr 101. Materiały przekazano do dalszego prowadzenia Prokuraturze Okręgowej w Warszawie;
Postanowienie z dnia 25.03.2011 r. o wyłączeniu materiałów do odrębnego postępowania w sprawie sprowadzenia bezpośredniego niebezpieczeństwa katastrofy w ruchu powietrznym w dniu 10 kwietnia 2010 r. ok. godz. 7.15 na lotnisku Smoleńsk Siewiernyj przez ustalonych pilotów z JW. 2139 w Warszawie poprzez wykonanie pilotowanym samolotem Jak-40 o indeksie nr PLF 031 na tymże lotnisku manewru lądowania poniżej warunków minimalnych i w sytuacji braku zgody kontroli naziemnej, tj. o czyn z art. 174 § 1 kk. Sprawę prowadzi Wojskowa Prokuratura Okręgowa w Warszawie;
Postanowienie z dnia 29.03.2011 r. o wyłączeniu materiałów do odrębnego postępowania i przekazaniu według właściwości w sprawie czynów funkcjonariuszy publicznych, nie będących żołnierzami w czynnej służbie wojskowej, zaistniałych w okresie od września 2009 r. do dnia 10 kwietnia 2010 r. polegających na niedopełnieniu obowiązków służbowych, dotyczących czynności realizowanych przez m.in. Biuro Ochrony Rządu związanych z organizacją i przygotowaniem wizyt zagranicznych Prezesa Rady Ministrów z dnia 7 kwietnia 2010 r. oraz Prezydenta RP zaplanowanej na dzień 10 kwietnia 2010 r. i działaniu w ten sposób na szkodę interesu publicznego poprzez nienależyte przygotowanie i organizację wizyty Prezydenta RP wraz z delegacją oficjalną i osobami towarzyszącymi w Federacji Rosyjskiej - w Smoleńsku i Katyniu w dniu 10 kwietnia 2010 r., tj. o popełnienie czynów określonych w art. 231 § 1 kk. Materiały przekazano do dalszego prowadzenia Prokuraturze Okręgowej Warszawa – Praga w Warszawie;
Postanowienie z dnia 23.08.2011 r. o wyłączeniu materiałów sprawy do odrębnego postępowania w sprawie uszkodzenia poprzez nadpalenie dowodu osobistego wystawionego na nazwisko Tomasza Merty. Materiały przekazano do Prokuratury Okręgowej w Warszawie;
Postanowienie z dnia 7.11.2011 r. o wyłączeniu materiałów do odrębnego postępowania i przekazaniu według właściwości w sprawie włączenia się w dniu 10 i 11 kwietnia 2010 r. na terytorium Federacji Rosyjskiej do telefonu komórkowego Nokia 6310i użytkowanego przez śp. Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego i uruchomienia impulsów telefonicznych na cudzy rachunek, tj. na szkodę Kancelarii Prezydenta RP tj. o czyn z art. 285 § 1 kk. Materiały przekazano do Prokuratury Okręgowej w Warszawie.

Szczegółowe informacje dostępne są na stronie http://www.pg.gov.pl/index.php?0,808,1,514.

Postępowania wewnętrzne
W instytucjach uczestniczących w organizacji lotów o statusie HEAD (kancelarie Prezydenta, Premiera, Sejmu i Senatu) przeprowadzono wewnętrzne analizy dotyczące poprawy procedur organizacji tych lotów. Działania te były wynikiem, miedzy innymi, spotkania z członkami komisji Millera w sierpniu 2010 r., na którym przedstawiono stwierdzone niedociągnięcia i braki oraz zaproponowano organizatorom lotów o statusie HEAD zalecenia profilaktyczne w tym zakresie.

Postępowanie w sprawach o odszkodowanie związane z ubezpieczeniem
Samolot Tu-154M nr 101 podczas lotu nie był ubezpieczony co spowodowało, że roszczenia z tytułu odszkodowań wypłaconych rodzinom ofiar katastrofy tego samolotu zostały poniesione ze środków budżetu państwa lub z innych polis zawartych indywidualnie przez ofiary lub ich rodziny.

Badania i śledztwa pozostałe
Na terenie Federacji Rosyjskiej oprócz badania prowadzonego przez Komisję Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Państwowego, równolegle przeprowadzono badanie techniczne przyczyn katastrofy zakończone powstaniem raportu. Badanie to było wykonane przez Komisję do spraw zbadania wypadku polskiego samolotu Tu-154M Międzypaństwowego Komitetu Lotniczego (MAK – Межгосударственный авиационный комитет), której władze Federacji Rosyjskiej powierzyły przeprowadzenie tego badania. Ponieważ badanie komisji MAK prowadzone było w oparciu o międzynarodowe zasady i normy zawarte w Załączniku nr 13 do Konwencji Chicagowskiej, strona polska uczestniczyła w tych badaniach poprzez Akredytowanego Przedstawiciela RP wraz z doradcami. Po przesłaniu do Polski projektu raportu komisji MAK, przygotowano uwagi do niego i przekazano stronie rosyjskiej. Uwagi te, zgodnie z wnioskiem strony polskiej, zostały załączone do rosyjskiego raportu.
W zakresie odpowiedzialności karnej Komitet Śledczy Federacji Rosyjskiej wszczął śledztwo na podstawie przepisów obowiązujących w tym zakresie.