Badanie
Pierwsza grupa polskich specjalistów przybyła na miejsce wypadku już w dniu katastrofy, druga nazajutrz, 11 kwietnia. Łącznie w Smoleńsku było 18 z 34 członków Komisji. Dwóch członków Komisji, już 10 kwietnia, udało się ze Smoleńska do Moskwy aby wziąć udział w odczycie zapisów rejestratora głosów w kabinie samolotu Tu-154M (CVR) oraz rejestratora parametrów lotu (FDR).
Pozostali specjaliści prowadzili czynności badawcze na miejscu wypadku. W skład tych czynności wchodziły między innymi:
- oględziny wraku,
- udział w przesłuchaniach świadków i rosyjskich kontrolerów,
- identyfikacja i pomiary przeszkód z którymi zderzył się samolot,
- oględziny środków radionawigacyjnych oraz systemu oświetleniowego lotniska Smoleńsk Północny.
Dodatkowo członkowie polskiej Komisji skopiowali zapis magnetofonu rejestrującego korespondencję i rozmowy na stanowisku kierowania lotami lotniska Smoleńsk Północny, co pozwoliło w późniejszym etapie badania, na ocenę jakości pracy rosyjskich kontrolerów i wskazanie nieprawidłowości tych działań.
Powrót Komisji ze Smoleńska do Polski nastąpił 23 kwietnia.
Po zakończeniu prac w Smoleńsku członkowie Komisji, pełniąc funkcję doradców Akredytowanego Przedstawiciela RP, płk. dr pil. Edmunda Klicha, odbyli dziesięć dwu-trzytygodniowych wyjazdów do Moskwy. Zakończenie prac na terenie Rosji nastąpiło 23 września 2010 r.
Zebrany na miejscu wypadku materiał badawczy, wraz z zapisami rejestratorów i urządzeń pokładowych oraz przeprowadzonymi ekspertyzami w zakresie [1]:
- wyszkolenia załogi,
- nadzoru nad działalnością 36splt,
- organizacji wizyt i nadzoru nad przewozem najważniejszych osób w państwie,
- oceny warunków atmosferycznych w czsie wypadku i możliwości ich prognozowania,
- eksploatacji samolotu od daty produkcji (w tym przeprowadzonych remontów, napraw, usterek i obsługi technicznej) do dnia wypadku,
- lotów specjalnych w zakresie działania systemów automatycznego sterowania samolotem Tu-154M,
- badań szczątków ubrań i rzeczy osobistych ofiar katastrofy na obecność nietypowych substancji chemicznych wykonaną na zlecenie Wojskowej Prokuratury Okręgowej w Warszawie.
pozwolił na określenie przyczyn wypadku i zaproponowanie 45 zaleceń profilaktycznych.
Raport końcowy oraz Protokół z badania został przyjęty przez 34 członków Komisji jednogłośnie.
Po zakończeniu badania Komisja została rozwiązana, a zaproponowana w Raporcie końcowym profilaktyka została zaakceptowana i wdrożona w całym lotnictwie wojskowym.
[1] Szczegółowy zakres przeprowdzonych ekspertyz i analiz zawarto w Raporcie końcowym z badania wypadku w rozdziale 1.16 Badania i ekspertyzy.