Pole szczątków

Wszystkie zamieszczone poniżej zdjęcia z miejsca wypadku zostały wykonane przez specjalistów KBWLLP.

Porównanie zdjęć satelitarnych miejsca katastrofy wykonanych 28.05.2005 (u góry, z sylwetką samolotu w pozycji odwróconej nałożoną w miejscu zderzenia z terenem) oraz 11.04.2010 (u dołu). Na górnym zdjęciu widoczne drzewa, które 10.04.2010 - pięć lat po jego wykonaniu - przyczyniły się do zniszczenia struktury płatowca. (fot. Google Earth / Digital Globe) 

Pole szczątków na miejscu zderzenia samolotu z ziemią widoczne na zdjęciu satelitarnym z 12.04.2010. Legenda: L - miejsce upadku lewego statecznika poziomego, urwanego w zderzeniu z drzewami; 1 - miejsce pierwszego kontaktu samolotu z ziemią; 2 - lewy statecznik poziomy, przeniesiony z miejsca upadku podczas akcji poszukiwawczo-ratowniczej; 3 - prawy statecznik poziomy; 4 - fragment statecznika pionowego ze środkową częścią statecznika poziomego oraz fragment burty kadłuba z okienkiem i prawym górnym narożnikiem otworu drzwi 2R; 5 - silnik nr 3; 6 - fragment dolnej powierzchni końcówki lewego skrzydła i klapy zewnętrznej; 7 - osłona wlotu powietrza silnika nr 1; 8 - końcowa część kadłuba; 9 - osłona wlotu powietrza silnika nr 3 i pokrywa wyjścia awaryjnego; 10 - tylna część kadłuba z tylnym bagażnikiem; 11 - silnik nr 1 (lewy); 12 - fragment struktury wytrzymałościowej przedniego dźwigara centropłata; 13 - fragment klapy i dolnego pokrycia skrzydła oraz fragment slotu; 14 - końcówka prawego skrzydła z lotką i fragmentem klapy; 15 - pozostałości przedniej części kadłuba z przednią golenią podwozia i wyposażeniem przedziału awioniki; 16 - podłoga przedniego bagażnika z fragmentem prawej burty w rejonie saloniku prezydenckiego; 17 - fragment pokrycia spodniej części kadłuba z owiewką anteny; 18 - prawa część centropłata; 19 - lewa część centropłata; 20 - turbochłodnica układu klimatyzacji. (fot. Digital Globe) 

Widok na pole szczątków w kierunku lotu samolotu. W głębi po lewej prawy statecznik poziomy (3), na pierwszym planie ślad pierwszego kontaktu płatowca z ziemią (1) oraz lewy statecznik poziomy, przeniesiony w to miejsce podczas akcji poszukiwawczo-ratowniczej (2).

Lewy statecznik poziomy [2], przeniesiony w to miejsce podczas akcji poszukiwawczo-ratowniczej (zdjęcie wykonane 11.04.2010 o godz. 14:20)

Spodnia strona prawego statecznika poziomego [3], który oderwał się od samolotu w chwili zderzenia z ziemią w locie plecowym (widok w kierunku lotniska)

Prawy statecznik poziomy [3] oparty o połamane drzewa, na pierwszym planie szczątki statecznika pionowego [4] (widok od strony lotniska)

Prawy statecznik poziomy [3], oderwany w efekcie zderzenia samolotu z ziemią w pozycji odwróconej (widok od strony lotniska)

Środkowa część statecznika poziomego [4]. Po lewej widoczne typowe dla zderzeń z przeszkodami zniszczenia krawędzi natarcia statecznika pionowego oraz owiewki mechanizmu przestawiania stabilizatora, która jako jedna z pierwszych części samolotu zetknęła się z ziemią (widok od strony lotniska).

Fragment statecznika pionowego [4] z częścią wychylonego w lewo steru kierunku oraz środkową częścią statecznika poziomego (po prawej). Krawędzie natarcia i przód owiewki mechanizmu przestawiania stabilizatora zniszczone w efekcie uderzenia w ziemię w locie plecowym - te elementy zetknęły się z gruntem jako pierwsze.

Fragment prawej burty kadłuba z okienkiem i prawym górnym narożnikiem otworu drzwi 2R (drugich od przodu - za salonikiem prezydenckim i salonem VIP). U góry po prawej fragment statecznika pionowego [4]. Obecność górnej części otworu drzwi 2R w tym miejscu pola szczątków potwierdza, że zniszczenie kadłuba nastąpiło w efekcie zderzenia z ziemią w pozycji odwróconej i przeczy teorii wybuchu.

Powiększony i obrócony o 90° kadr z poprzedniego zdjęcia, ukazujący prawy górny narożnik otworu drzwi 2R.

Drzwi 2R na zdjęciu samolotu Tu-154M nr 102

Fragment statecznika pionowego [4] z częścią wychylonego w lewo steru kierunku. Krawędź natarcia zniszczona w efekcie uderzenia w ziemię

Po lewej silnik nr 3 (prawy), wyrwany przy zderzeniu z ziemią [5], po prawej tylna część kadłuba [10] z tylnym bagażnikiem oraz część prawej burty z oknami, rozerwana i odgięta przy uderzeniu w grunt. Na zdjęciu widoczne połamane grube pnie drzew, które przyczyniły się do całkowitego zniszczenia płatowca.

Silnik nr 3 (prawy), wyrwany przy zderzeniu z ziemią [5] 

Fragment pokrycia dolnej powierzchni końcówki lewego skrzydła i fragment klapy zewnętrznej [6] oraz osłona wlotu silnika nr 1 (lewego) [7]. W głębi od lewej prawy statecznik poziomy [3], środkowa część statecznika poziomego [4] i tylna część kadłuba [8].

Osłona wlotu powietrza silnika nr 1 (lewego) [7], po lewej końcowa część kadłuba, w głębi prawa i lewa część centropłata, po prawej fragment struktury wytrzymałościowej przedniego dźwigara centropłata [12], bliżej fragment klapy i dolnego pokrycia lewego skrzydła oraz fragment slotu [6]

Silnik nr 1 (lewy) samolotu Nr 102, powyżej w tle wlot powietrza silnika nr 2 (środkowego; fot. ZL)

Osłona wlotu powietrza silnika nr 1 (lewego) [7], w głębi po prawej fragment pokrycia dolnej powierzchni końcówki lewego skrzydła i fragment klapy zewnętrznej [6]

Fragment pokrycia dolnej powierzchni końcówki lewego skrzydła z fragmentem owiewki prowadnicy klap, na pierwszym planie fragment klapy zewnętrznej [6]

Fragment pokrycia dolnej powierzchni końcówki lewego skrzydła z fragmentem owiewki prowadnicy klap [6], w tle prawy statecznik poziomy [3]. Stan pokrycia i miejsce jego upadku przeczą teorii o rozerwaniu skrzydła przez wybuch.

Powiększenie tego samego fragmentu pokrycia dolnej powierzchni końcówki lewego skrzydła samolotu nr 102 (widok ku krawędzi natarcia, zdjęcie obrócone o 180 stopni - fot. ZL)

Fragment pokrycia dolnej powierzchni końcówki lewego skrzydła i fragment klapy zewnętrznej [6], z prawej osłona wlotu powietrza silnika nr 1 (lewego) [7], w głębi tylna część kadłuba [10], silnik nr 1 (lewy) [11], końcowa część kadłuba [8].

Przednia krawędź panelu pokrycia podwinięta podczas niszczenia noskowej części skrzydła przy zderzeniu samolotu z ziemią w pozycji plecowej. Stan pokrycia i miejsce jego upadku przeczą teorii o rozerwaniu skrzydła przez wybuch.

Leżąca spodem do góry końcowa część kadłuba z wbudowanym silnikiem nr 2 [8], na pierwszym planie silnik nr 1 (lewy) [11]

Końcowa część kadłuba z zagniecioną dyszą silnika nr 2 [8], silnik nr 1 (lewy) [11], w głębi prawy statecznik poziomy [3], tylna część kadłuba [10], środkowa część statecznika poziomiego [4]. Na pierwszym planie pozostałości pogruchotanych foteli z kabiny pasażerskiej (widok od strony lotniska).

Końcowa część kadłuba [8] - widoczne pozostałości gondoli silnika nr 3 (prawego), wyrwanego przy zderzeniu z ziemią

Końcowa część kadłuba [8] z zagniecioną dyszą silnika nr 2, silnik nr 1 (lewy) [11], z prawej w głębi tylna część kadłuba [10]

Z lewej końcowa część kadłuba [8] z silnikami nr 2 (środkowym) i nr 1 (lewym) [11], z prawej tylna część kadłuba [10] z tylnym bagażnikiem i fragmentem lewej burty z drzwiami, oderwanym i podwiniętym do tyłu w efekcie zderzenia z ziemią

Na pierwszym planie silnik nr 1 (lewy) [11] przy końcowej części kadłuba [8], widoczna kałuża czerwonego płynu hydraulicznego z instalacji samolotu. W centrum tylna część kadłuba [10] z tylnym bagażnikiemi i fragmentem lewej burty, oderwanym i podwiniętym do tyłu w efekcie zderzenia z ziemią. Za nią oparty o drzewa prawy statecznik poziomy [3], silnik nr 3 (prawy) [5], środkowa część usterzenia poziomego z owiewką mechanizmu przestawiania stabilizatora [4], osłona wlotu silnika nr 3 [9], pokrywa wyjścia awaryjnego

Tylna część kadłuba [10] z tylnym bagażnikiemi i fragmentem lewej burty z drzwiami, oderwanym i podwiniętym do tyłu w efekcie zderzenia z ziemią.

Tylna część kadłuba [10] z tylnym bagażnikiem. Widoczny fragment lewej burty z drzwiami, oderwany i podwinięty do tyłu w efekcie zderzenia z ziemią oraz lepiej zachowana część prawej burty z oknami, odgięta przy uderzeniu w grunt.

Po lewej tylna część kadłuba [10] z tylnym bagażnikiem oraz część prawej burty z oknami, rozerwana i odgięta przy uderzeniu w grunt. W głębi silnik nr 3 (prawy) [5], za nim prawy statecznik poziomy [3], z prawej środkowa część statecznika poziomego wsparta na pozostałościach statecznika pionowego [4]. Widoczne drzewa połamane przez samolot.

Tylna część kadłuba [10] z fragmentem lewej burty, oderwanym i podwiniętym do tyłu w efekcie zderzenia z ziemią (widoczne drzwi 3L - tylne lewe). 

Wewnętrzna powierzchnia pokrycia tylnej części kadłuba [10] z pozostałościami izolacji termoakustycznej. Doskonale widoczny brak jakichkolwiek osmaleń lub śladów działania wysokiej temperatury przeczy teorii o rozerwaniu kadłuba przez wybuch.

Tylna część kadłuba [10] z fragmentem lewej burty, wyłamanym i podwiniętym do tyłu w efekcie zderzenia z ziemią (widok od tyłu). Z lewej silnik nr 3 (prawy) [5] i środkowa część statecznika poziomego [4], z prawej kałuża płynu hydraulicznego z systemów samolotu.

Końcowa część kadłuba [8] z silnikiem nr 1 (lewym) [11], widoczna tylna gródź ciśnieniowa od strony kabiny pasażerskiej z resztkami izolacji termoakustycznej. Obok kałuża płynu hydraulicznego z systemów samolotu i fragment slotu, po lewej tylna część kadłuba [10] z fragmentem lewej burty, wyłamanym i podwiniętym do tyłu w efekcie zderzenia z ziemią.

Tylna część kadłuba [10] z fragmentem lewej burty, wyłamanym i podwiniętym do tyłu w efekcie zderzenia z ziemią (widok od tyłu).

Tylna część kadłuba [10], dalej końcowa część kadłuba [8] z widoczną tylną grodzią ciśnieniową, w głębi z prawej prawa [18] i lewa [19] część centropłata z goleniami podwozia głównego.

Z lewej tylna część kadłuba [10] z tylnym bagażnikiem i fragmentem lewej burty z drzwiami, oderwanym i podwiniętym do tyłu w efekcie zderzenia z ziemią, z prawej fragment burty i silnik nr 3 [5] oraz prawy statecznik poziomy, bliżej osłona wlotu silnika nr 3 [9]

Tylna część kadłuba [10], na pierwszym planie wnętrze tylnego bagażnika

Wnętrze tylnego bagażnika. Stan zachowania stropu bagażnika (u dołu) wyklucza eksplozję jako powód zniszczenia kadłuba.

Tylna część kadłuba samolotu [10] z resztkami tylnego bagażnika. Dobrze zachowane pokrycie spodu kadłuba dowodzi, że samolot zderzył się z ziemią w pozycji odwróconej. W głębi z lewej widoczny fragment struktury wytrzymałościowej przedniego dźwigara centropłata [12].

Fragment struktury wytrzymałościowej przedniego dźwigara centropłata [12]. Na ziemi i powierzchni elementu widoczne ślady pożaru, który wybuchł po zderzeniu samolotu z ziemią.

W głębi z lewej fragment dolnego pokrycia prawego skrzydła [6], w centrum końcowa część kadłuba [8] i środkowa część statecznika poziomego [4]. Na pierwszym planie pozostałości pogruchotanych foteli z kabiny pasażerskiej (widok od strony lotniska).

Od lewej: szczątki prawego skrzydła [14], końcowa część kadłuba z silnikami nr 2 (wewnątrz) [8] i nr 1 [11], tylna część kadłuba [10], prawy statecznik poziomy [3], środkowa część statecznika poziomego [4]. Na pierwszym planie koleiny pozostawione przez pojazdy ratownicze, za nimi widoczne pnie drzew połamanych przez samolot.

Szczątki prawego skrzydła [14] - brak slotu, widoczne zniszczenia krawędzi natarcia w efekcie zderzeń z drzewami. W głębi końcowa część kadłuba z dyszą silnika nr 2 (środkowego) [8], na pierwszym planie sprzęt ekipy dochodzeniowej (widok od strony lotniska).

Szczątki prawego skrzydła [14] - widoczne połamane napędy zerwanego slotu oraz zniszczenia krawędzi natarcia w efekcie zderzeń z drzewami. Po prawej torby ze sprzętem ekipy dochodzeniowej.

Prawa część centropłata z golenią podwozia głównego [18] oraz szczątki prawego skrzydła [14], za nimi szczątki przedniej części kadłuba [15, 16]. Na pierwszym planie koleiny pozostawione przez pojazdy ratownicze.

Szczątki prawego skrzydła [14], w tle prawa [18] i lewa [19] część centropłata z goleniami podwozia głównego

Przeszukiwanie pola szczątków przez służby ratownicze; widoczne pnie drzew połamanych przez samolot

Szczątki przedniej części kadłuba [15]. Stan zachowania pokrycia, reflektorów lądowania oraz pokrywy luku przedziału technicznego nr 1 świadczą o tym, że samolot zderzył się z ziemią w pozycji odwróconej.

Ten sam rejon spodu kadłuba samolotu Nr 102, widok ku tyłowi - orientacja odwrócona w stosunku do poprzedniego zdjęcia (fot. ZL)

Szczątki przedniej części kadłuba [15]. Widoczna zachowana goleń podwozia przedniego, pokrywa luku podwozia przedniego z numerem 101 oraz reflektory lądowania świadczą o tym, że samolot zderzył się z ziemią w pozycji odwróconej.

Szczątki przedniej części kadłuba [15] z zachowaną golenią podwozia przedniego. W głębi prawa [18] i lewa [19] część centropłata z goleniami podwozia głównego oraz podłoga przedniego bagażnika [16] (widok w kierunku lotniska)

Podłoga przedniego bagażnika [16] z resztkami podłogi saloniku prezydenckiego, na pierwszym planie fragment spodu kadłuba [17] - nieuszkodzona owiewka anteny dowodzi, że samolot zderzył się z ziemią w pozycji odwróconej

Podłoga przedniego bagażnika [16] z resztkami podłogi saloniku prezydenckiego; kierunek deformacji profili równoległy do powierzchni podłogi saloniku przeczy teorii wybuchu wewnątrz kabiny

Przednia część kadłuba [16] - widoczna wewnętrzna strona zachowanej części prawej burty, poniżej spód kadłuba z anteną radiowysokościomierza

Spód przedniej części kadłuba [16] (rejon saloniku prezydenckiego i przedniego bagażnika) z wyłamaną na zewnątrz częścią prawej burty z oknami. Widoczna antena radiowysokościomierza i pokrywą wejścia do przedziału technicznego.

Spód przedniej części kadłuba [16] (rejon saloniku prezydenckiego i przedniego bagażnika) z wyłamaną na zewnątrz częścią prawej burty z oknami oraz fragment spodu kadłuba z owiewką anteny [17]. Strzałką bez numeru zaznaczono dolną krawędź drzwi 2R (drugich od przodu na prawej burcie), których górną część znaleziono na początku pola szczątków, przy stateczniku pionowym [4]. Tak znaczne oddalenie świadczy o tym, że niszczenie kadłuba następowało stopniowo, w miarę przemieszczania się po gruncie w pozycji odwróconej.

Powiększony kadr z powyższego zdjęcia, ukazujący dolną krawędź drzwi 2R.

Drzwi 2R na zdjęciu samolotu Tu-154M nr 102 (widoczny na poprzednim zdjęciu otwór tu zasłonięty czerwoną zaślepką lotniskową)

Szczątki przedniej części kadłuba [15] z zawartością przedziału awioniki znajdującego się pod podłogą kabiny pilotów (w chwili zderzenia z ziemią w pozycji odwróconej - nad kabiną pilotów)

Szczątki przedniej części kadłuba [15] z zawartością przedziału awioniki. Widoczny fragment burty z narożnikiem otworu drzwiowego, a także resztki drzew, które przyczyniły się do destrukcji płatowca (widok od strony lotniska).

Widok północnej części pola szczątków od strony lotniska

Spodnia strona zewnętrznej części prawego skrzydła [13] - widoczna lotka i klapa

Fragment klapy i dolnego pokrycia skrzydła oraz fragment slotu [13]

Spodnia strona zewnętrznej części prawego skrzydła [13] - widoczna lotka i klapa. W głębi szczątki przedniej częsci samolotu.

Fragment klapy i dolnego pokrycia skrzydła oraz fragment slotu, w głebi z lewej zewnętrzna część prawego skrzydła i obie części centropłata, z prawej szczątki przedniej częsci samolotu

Szczątki prawego skrzydła

Prawa część centropłata [18] z golenią podwozia głównego

Lewa część centropłata [19] z golenią podwozia głównego. Widoczne przebicia wewnętrznej klapy w efekcie zderzeń z drzewami (w jednym z nich tkwi drzazga), a także wyłamana w zderzeniu z drzewem dźwignia czujnika obciążenia podwozia - przyczyna zarejestrowania zdarzenia TAWS#38

Prawa część centropłata, rejon kadłuba - widoczny mechanizm napędu lotek na trzecim dźwigarze centropłata

Prawa część centropłata

Lewa [19] i prawa [18] część centropłata z goleniami podwozia głównego. Na pierwszym planie oznaczona strzałką bez liczby kanapa z saloniku prezydenckiego. 

Powiększony kadr z powyższego zdjęcia: kanapa z saloniku prezydenckiego - doskonale widoczny brak jakichkolwiek osmaleń czy innych śladów mogących świadczyć o rzekomym wybuchu

Lewa [19] i prawa [18] część centropłata z goleniami podwozia głównego oraz przykadłubowy fragment noskowej części centropłata z turbochłodnicą układu klimatyzacji [20]. Strzałką bez liczby oznaczona kanapa z saloniku prezydenckiego.

Prawa (bliżej) [18] i lewa (w głębi) [19] część centropłata z goleniami podwozia głównego

Prawa część centropłata [18] uniesiona podczas przeszukiwania pola szczątków

Prawa część centropłata [18] uniesiona podczas przeszukiwania pola szczątków

Przekopywanie pola szczątków

Przekopywanie pola szczątków